Psychosomatiek
Psychosomatische klachten zijn lichamelijke klachten waarbij de oorzaak niet (alleen) lichamelijk, maar ook geestelijk is. Als kinderen of jongeren stress ervaren, bijvoorbeeld door ernstige gebeurtenissen, sociale problemen of aanwezige angsten, kan dit tot uiting komen in lichamelijke klachten. Vooral bij (jonge) kinderen die zich nog minder goed in woorden kunnen uitdrukken komen zulke psychosomatische klachten regelmatig voor. Deze klachten kunnen zeer sterk uiteenlopen, van buikpijn en hoofdpijn, tot vermoeidheid en zelfs uitvalverschijnselen (bijvoorbeeld verlamming of blindheid).
Kenmerken van psychosomatische klachten
Veel kinderen en jongeren laten wel eens psychosomatische klachten zien, zoals buikpijn als ze liever niet naar school willen. Als deze klachten langdurig het dagelijkse welzijn en functioneren van een kind beïnvloeden kan er gesproken worden van een somatoforme stoornis.
Er zijn verschillende soorten somatoforme stoornissen te onderscheiden bij kinderen en jongeren:
Somatisatiestoornis
Bij deze stoornis hebben kinderen of jongeren last van veel verschillende onverklaarde lichamelijke klachten tegelijkertijd, zoals hoofdpijn, misselijkheid, overgeven, buikpijn, diarree, vermoeidheid of flauwvallen. Voor deze klachten wordt bij medisch onderzoek geen oorzaak gevonden.
Ongedifferentieerde somatoforme stoornis
Bij deze stoornis heeft het kind of de jongere last van één of meerdere lichamelijke klachten.
Conversiestoornis
Bij deze stoornis heeft het kind of de jongere voornamelijk last van uitvalverschijnselen. Dat betekent dat een ledemaat of zintuig niet naar behoren functioneert. Hiervoor is geen medische oorzaak gevonden. Voorbeelden van uitvalverschijnselen zijn: niet kunnen lopen, zich niet meer kunnen bewegen, blindheid of doofheid, op epilepsie gelijkende aanvallen.
Pijnstoornis
Bij deze stoornis heeft het kind of de jongeren één of meerdere duidelijke pijnklachten. Deze klachten hebben geen duidelijke medische oorzaak.
Behandeling
Bij de behandeling van psychosomatische klachten, is het belangrijk dat niet alleen het kind of de jeugdige zelf behandeling krijgt, maar dat ook de omgeving (ouders, gezinsleden, school) worden betrokken. Er wordt vaak een ‘twee-sporenbeleid’ gehanteerd, waarbij door gespecialiseerde artsen of fysiotherapeuten aandacht wordt besteed aan de medische kant van problemen, terwijl de psychologen zich zullen richten op het psychische aspect.
Bij de psychologische behandeling van psychosomatische klachten, is het belangrijk dat het kind of de jongere zijn/haar klachten beter begrijpt en leert hoe eigen gedachten en gevoelens invloed hebben op de klachten. Eventuele problemen die ten grondslag liggen aan de lichamelijke klachten kunnen worden aangepakt. Daarnaast zal de behandeling zich tevens richten op het zo goed mogelijk functioneren ondanks lichamelijke klachten.
Direct aanmelden Meer weten?